Wentylatory nie chłodzą powietrza

Chociaż mamy środek sezonu grzewczego i naszym podstawowym problemem jest nie to, jak się schłodzić, a jak się właściwie i tanio ogrzać, a do tego dochodzi jeszcze kwestia zanieczyszczenia powietrza smogiem, to warto zawczasu zająć się wentylatorami, inaczej nazywanymi wiatraczkami. Te proste urządzenia są niezastąpione w czasie upałów i dobrze jest mieć je przygotowane, kiedy zaczyna się robić ciepło. W przypadku wentylatorów cały czas pokutuje jednak jeden mit, który być może nie jest w jakiś specjalnie niebezpieczny sposób szkodliwy, co zawsze warto się z nim uporać. Mit ten mówi, że wentylatory chłodzą powietrze. A wcale tak nie jest.

Słońce nie słabnie od wiatru

Czy wentylatory chłodzą powietrze? Nie. Rolą wentylatorów jest nadanie powietrzu ruchu, który jest przez naszą skórę odbierany jako przyjemny powiew chłodu. Delikatnie chłodzona jest skóra, co jednak nie oznacza, że ilość słońca docierającego do naszego ciała jest mniejsza. Bardzo dobrze przekonać się o tym mogą osoby, które znajdują się gdzieś w okolicach wody czy w górach, gdzie zawsze powietrze jest w ruchu. Takie osoby mogą nie odczuwać wielkiego ciepła, ponieważ chłodzi ich wiatr, imitowany w naszych domach przez wentylatory. Samopoczucie się poprawia do momentu pojawienia się oparzenia słonecznego, którego nadejścia nie czuliśmy.

Co ciekawe, odwrotny problem maja alpiniści, którym w górach jest cieplutko do momentu, kiedy nie pojawi się zimny wiatr.

Jak to działa?

Człowiek jest trochę jak żarówka, która grzeje się od środka. Jesteśmy stałocieplni – wytwarzamy dużo ciepła. Ciepło to przedostaje się do skóry i jest przez nią wypromieniowane. Powietrze słabo jednak odbiera ciepło, przez co zaraz przy skórze może się stworzyć bariera cieplna w postaci warstwy nagrzanego przez nas samych powietrza. Wentylator może ją zdmuchnąć, zastąpić nowym powietrzem i wtedy oddawanie ciepła jest efektywniejsze.     

Jeśli w pomieszczeniu jest bardzo ciepło i nowe powietrze nie jest wcale chłodne, i tak zyskujemy, ponieważ nasze ciało chłodzi się też przez odparowywanie potu. Kiedy wiatrak dmucha nam na skórę, parowanie jest szybsze i efektywniejsze. Gdyby nie było ruchu powietrza, redukcja temperatury ciała poprzez parowanie potu zachodziłaby bardzo powoli, a jest to praktycznie nasz jedyny skuteczny mechanizm radzenia sobie z bardzo wysoką temperaturą.

Jak korzystać z wentylatorów?

Morał z tego jest oczywisty. Wentylatory nie chłodzą powietrza czy otoczenia, ale pomagają nam się lepiej chłodzić. Wiele osób uruchamia wentylatory w pomieszczeniach, gdzie nikogo nie ma. Jest to jednak działanie zupełnie nierozsądne, ponieważ nie przyniesie żadnych pożądanych efektów. Co gorsze, trzeba pamiętać, że wentylator, podobnie jak każde urządzenie elektryczne, będzie się nagrzewał w czasie pracy. Nie jest to oczywiście efekt istotny, ale mimo wszystko spowoduje, że temperatura w pomieszczeniu się nieznacznie podniesie, co w oczywisty sposób sprawi, że osiągniemy dokładnie odwrotny efekt od zamierzonego.